India, 80 miljoen schakers met Vishny als favoriet
Er wordt volop geschaakt in het laatste boek ‘De helleveeg’ van A.F.Th. van der Heijden (P.C. Hooftprijs 2013). De Indiër Viswathanan Anand en de Noor Magnus Carlsen spelen een ander spelletje, namelijk om het wereldkampioenschap schaken. De stand is inmiddels (zondag 17 november) 2-4. Eerst vier remises, daarna twee winstpartijen voor 22-jarige Carlsen, die twee keer toesloeg in het eindspel (60 zetten, 5 uur per partij). Gert Ligterink (Volkskrant), zelf internationaal grootmeester meent dat Anand (43) na 5 uur op instorten stond. Dat zou kunnen betekenen dat de jongste meer conditie en concentratie heeft als uitdager dan zijn 21 jarige oudere opponent. De onderlinge partij-uitslag is gunstig voor Anand, die tevens het voordeel heeft van een thuiswedstrijd, zijn eigen woonstad Chennai in India.
De elo-rating daarentegen van Carlsen is hoger 2870 dan Anand 2775, waardoor Magnus 65% meer kans heeft de WK-match te winnen. Volgens een artikel in de NRC heeft Carlsen 2000 partijen in zijn hoofd zweven, die hij integraal kan reproduceren. Dat is even onmenselijk als 25 partijen blind dammen van Ton Sijbrands. Carlsen was amper 13 jaar toen hij IGM werd, voor de columnist Hugo Camps aanleiding tot de uitspraak “Een grootmeester van dertien is meer genetisch curiosum dan sporter’
Hoewel Carlsen een jaar lang gekoesterd is door Garry Kasparov, heeft hij toch weer, zoals voordien zijn eigen weg gekozen. Kasparov kwam even langs in India, was niet uitgenodigd en mocht geen persconferentie geven, want de FIDE-voorzitter Kirsan Iljoemzjinov wil voorzitter blijven, maar Kasparov heeft zich ook kandidaat gesteld en reist de hele wereld af op zoek naar steun. Hij vindt dat de FIDE en haar voorzitter bol staat van de intriges, corruptie (omkoping) en haat zaaien. Of de combinatie Kasparov als FIDE-voorzitter en tevens oppositiepartij in Rusland, dus anti-Poetin, zo gunstig is is natuurlijk tevens de vraag. Het is duidelijk dat Kasparov een institutionele positie wenst te verwerven, macht is hem niet vreemd.
Dat WK-matches soms een historisch en politiek geladen betekenis hebben is te illustreren aan de hand van de ‘Match van de Eeuw’ tussen Bobby Fisher en Boris Spassky. De Amerikaan versloeg voor het eerst een Sovjet-schaker in 1972. Kasparov-Karpov (1985) is een ander exemplaar van verschillende politieke richtingen namelijk Perestrojka tegen beschermeling van Brezjnev. In Nederland was Max Eeuwe in 1935 wereldkampioen schaken, dat gaf een enorme impuls aan de KNSB en de schaakclubs. In India zijn 80 miljoen actieve schakers, terwijl cricket veruit de meeste aanhang heeft. De Zuidwesthoek van Friesland telt meerdere clubs: Sneek, Bolsward, Workum, Rijs, Lemmer, Sint Nyk en Gauw.
In Heeg is een aantal jaren actief geschaakt; zelfs een poging met IJlst een club te vormen mislukte louter door de slechte Hegemer opkomst. Het ‘Schaakgenootschap Heeg’ telt alleen jeugdleden en er wordt in schooltijd schaakles gegeven dat wil zeggen een eerste oriëntatie. Mijn ervaring is tot dusver dat wie vier achtereenvolgende jaren schaakles heeft gevolgd minimaal een HAVO –diploma kan halen, eventueel via stapeling. Schakers (m/v) hebben geleerd impulsief handelen te schuwen, concentratie op te bouwen, te relativeren (o.a. door verlies te incasseren), planmatig te denken, tactisch en technisch inzicht te ontwikkelen m.a.w. levensbehoeften en vaardigheden die, opgedaan door te schaken, van pas komen in ieders leven en carrière. Of zoals Van Bommel zegt: “dit is een aanrader, al zeg ik het zelf”.
Ondertussen zijn zes van de twaalf partijen gespeeld, als het een conditieslag wordt met veel eindspelen wordt Magnus Carlsen wereldkampioen. Onderschat de kracht van Anand niet, hij zal met openingsnieuwtjes of aanvalstactiek uit de hoge hoed moeten laveren. Wie het eerst 6 ½ punt scoort is wereldkampioen.
MJvSt