Jonkvrouwe Johanna van Ruinen

14 juli 2018

in Geschiedenis van Heeg

 

Sub titel: een Saksische Edelvrouw, geboren in het Drentsche Ruinen of Ruynen, haar afstammelingen kwamen begin 1500 in het kielzog van Hertog Albrecht van Saksen, als “bestuurders”  naar Vrieslandt, zij zijn nu nog van belang voor veel Hegemers, die haar tot “voormoeder” hebben, stamde af van Otto I van Ruynen +/- 1090 te Ruinen geboren.

Het is aan het eind van de “Grote Friese Oorlog” (1325-1422), dat zij rond 1405 op het kasteeltje in Ruinen geboren werd, in het Nedersaksische gebied waar Drenthe een deel van is. De Stellingwerven maakten zich los van dat gebied en kozen voor de “Vriesche Vrijheid”, en behoren sinds dien tot Vrieslandt/Fryslân!

Johanna’s vader, Johann IV Huys van Ruynen, trouwde, 42 jaar oud (weduwnaar zonder kinderen), met een 12 jaar oud meisje Mechteld Mulert, dat ging toen zo, zij kregen 2 dochters, in 1405 en 1407, de jongste stierf jong, vader stierf al in 1411 te Ruinen, en moeder voor1414, Johanna erfde de bezittingen en werd Johanna, “Vrouwe van Ruynen”, zij huwde op 11 febr. 1425 te Ruinen met een zekere Bernd Bernhard Von Münster Zu Meinhövel, een Saksisch edelman uit een roemruchte hoogadellijke familie, in zijn voorgeslacht vindt je werkelijk de hele Europese hoge adel terug.

Zij kregen 6 kinderen, maar in 1443 overleed Bernd, Johanna hertrouwde rond 1444 met een zekere Roelof Wolterszn Van Laer, (afkomstig van het stadje Laer achter Coevorden op nu Duits gebied), door zijn huwelijk werd hij “Heer van Ruynen”, zij kregen samen nog twee kinderen, Roelof Roelofsz in 1445 en Margriet Roelofsdr in 1447 geb. te Ruinen.

In het geslacht “Huys van Ruynen” komt rond 1330 het adellijke geslacht “De Vos van Steenwijk” voor en in de lijn van Müster Zu Meinhövel, in 1500 wanneer Johanna’s kleinzoon Roelof Hendriks Van Münster, Heer van Ruynen, trouwt met Agnes Roelofs de Vos van Steenwijk, nog een keer, om een lang verhaal kort te houden het volgende:

Haar éérste huwelijk:

Via Johanna’s zoon Heinrich (Hendrik) Edzar, Berndsz Von Münster, Heer van Ruynen,  kom je via deze Von Münsters in 1775 bij dochter Frederika Luise Philippina Von Münster, die trouwde met Ernst Franz Zu Palen Hallermund, hun dochter Sabina trouwde met Albrecht Von Mallortie in 1801, hun dochter Elise trouwde in 1819 met Ludwig Baron Von den Bussche Haddenhausen, hun zoon Julius Ernst trouwde 1865 met Juliana Von Salviati, hun zoon Georg Julius von den Bussche Haddenhausen, trouwde 1896 met Gabriëlle Von den Bussche Ippenburg, hun dochter Gösta Julia Adelheid, trouwt dan, 1924 met Claus Felix Freiher  Von Amsberg, hun zoon Claus-Georg Wilhelm Otto Fredrich Gerd Freiher von Amsberg, 1926-2002, trouwde op 10 maart 1966 te Amsterdam, met kroonprinses Beatrix Wilhelmina Armgard van Oranje Nassau. Prins Claus, en dus ook zijn zoon Alexander nu koning der Nederlanden,  zijn broers en hun kinderen hebben deze Johanna, “Vrouwe van Ruynen”, als verre voormoeder.

Haar 2e huwelijk:

Via Jonanna’s zoon Roelof Roelofsz van Laer, Heer van Ruynen, die getrouwd was met ene dochter van Luytien te Ruinen, via hun zoon Luytien Roelofs van Laer, Heer van Ruynen, die trouwde met een zekere Auck te Ruinen, komen we bij  hun zoon Henricus Luihtiens van Ruynen, die met een zekere Lamck(j)e trouwde. Hun dochter Johanna Henricusdr van Ruynen, trouwde met Baernd Gabbes van Schoot of van der Schoot, afkomstig van Schoot bij Heerenveen, hun zoon was niet tevreden met zij naam en mat zich een Latijnse naam aan, hete voortaan “Gellius Bernardus Schotanus” klinkt veel beter, Gellius Bernardus Schotanus, geb. te Oude Schoot, trouwde 1575 met Barbara Jansdr van Cothen. overleed in 1624 te Franeker, hun zoon, Bernardus Gellius Schotanus (1576) trouwde met Jantien Gerroltsdr Morra, hun dochter, Aaltje Bernardus Schotanus 19 mei 1623 te Britswerd geboren, trouwde op 8 jan. 1643 te Sloten met Heere Nolles, geb. 1618 te Wyckel., hij neemt de naam van zijn vrouw aan, en noemde zich ook Schotanus, dit zie je vaak als de vrouw al een fam. naam had,  zij kregen 11 kinderen, hun zoon Anske Heeres, geb. 1656 te Sloten, trouwde met Janneke Quintus geb. te Hulst, in nov. 1678 te Hulst. Zij kregen 5 kinderen te Sloten, zoon Nolle Anskes (1684 te Sloten) trouwde in 1711 te Sloten met Geertje Johannes, Nolle is trommelslager en doodgraver te Sloten, daar overleden in 1747, zij hebben 9 kinderen, zoon Anske Nolles Schotanus (1711 Sloten) trouwde in 1728 en in 1734 in 2e huwelijk met Tjiets Geerts, zij kregen te Idskenhuizen 9 kinderen, twee zullen we noemen, n.l. zoon Nolle Anskes (1740) en dochter Popkje (1749) Nolle Anskes trouwde met een rasechte Visser van Gaastmeer, n.l. Harmke Wygers Visser, jongste dochter van Wyger Annes Visser geb. 1690 te Gaastmeer en Wypkje Riemers, de grondleggers van de Paling Firma Visser.

Dochter Popkje Anskes Schotanus trouwde (haar 2e huwelijk) in mei 1774 te Sloten met Gerrit Bottes, ook hij zal de achternaam van zijn vrouw overnemen en ging verder als Gerrit Bottes Schotanus, zij kregen 3 kinderen waarvan Botte Gerrits (1777) genoemd wordt, omdat hij in 1808 te Oudega H.O/ trouwde met Trijntje Rimmers de Groot, zij kregen 9 kinderen, w.o. Rimmer Bottes Schotanus (1821 Oudega H.O.) trouwde in 1851 te Heeg met Uilkje Johannes Fortuin, (geb. 1830 te Oosthem), zij kregen 6 kinderen.

Grietje Rimmers Schotanus, geb. 1856 te Heeg, trouwde op 08 aug. 1878 te Hieslum met Jetze Ykes de Boer (1858 te Hieslum), “Swartte Jetze de dykwerker”, zie vorige Sylboade. De Schotanussen waren donkere types met licht getinte huid, zwart haar en bruine ogen. Ook Grietje Bottes, vertoonde deze kenmerken, en versterkte het “donkere” van Jetze, die ook deze kenmerken vertoonde, lettende op zijn bijnaam. De Schotanussen, waren van half 1700 in de vis/paling werkzaam, net als de de Boeren. Nu leert ons het verdere nageslacht van Jetze en Grietje, dat het “Zwarte Gen” van dit echtpaar nu nog in hun nageslacht herkenbaar voorkomt als een dominante zwarte draad, die door al dat verdere nageslacht heen loopt, blond en blauwe ogen naast gitzwart, sluik of krullend, haar met bruine ogen, zie hun kinderen en kleinkinderen:

Jetze de Boer en Grietje Schotanus, kregen 8 kinderen, waarvan er 3 jong overleden, dus 5 trouwden, n.l. met; voor zo ver ik hen persoonlijk ken zet ik voor “zwart” een *

Tiet(s)je Jetzes (*zwart) huwt Wybren Georges Valkema van Oudega W.

Kinderen:       George Wybrens huwde Trijnte Ates van Dijk

Jetze Wybrens huwde Pietje Tietes Wiersma

Wybe Wybrens – ?

Rimmer Wybrens jong overleden <15 jaar.

*Yke Wybrens huwde Hylkje-Geertje Wiersma

Rimmer Jetzes huwt Geertje Sterk van Gaastmeer.

Kinderen:       Trijntje Rimmers huwde Jaarsma.

*Evertje Rimmers huwde Abe Zeilstra (Osingahuizen).

*Jetze Rimmers huwde Hendrikje Visser (Voorste Helling).

*Tiet(s)je Rimmers huwde Klaas Reitsma (Lytshuizen).

*Uilkje Rimmers huwde Tamme Wybes Cnossen (Osingahuizen).

*Pietertje Rimmers huwde Sjerp Wierda (Osingahuizen).

Uilkje Jetzes (gitzwart) huwde Tjeerd Baukes Veenstra, domicilie Sneek, schipper.

Kinderen:      *Bauke Tjeerds huwde Wytske Lolkes Dijkstra Gaastmeer, schipper.

*Grietje Tjeerds huwde Sybren Keimpes de Jong Heeg. schipper.

*Lipkje Tjeerds huwde Harmen Feikes Opewal Oudega W. schipper.

*Tietje Tjeerds huwde Eeuwke Feites Terpstra Heeg, botermaker.

Jetze Tjeerds huwde Anske Wybes Cnossen, Osingahuizen.

*Rinze Tjeerds huwde Akke Pieters Damstra, Oosthem.

Yke Jetzes huwde Martentje Elsinga van Idzega Wym.

Kinderen:       Grietje Ykes huwde Joris Wiarda.

Trijntje Jetzes huwde Dirk Rintjes Fortuin van Heeg.

De zussen Tietsje Rimmers en Uilkje Rimmers de Boer, leken qua uiterlijk heel veel op de zussen (hun nichten) Grietje Tjeerds en Tietje Tjeerds Veenstra, allemaal ook nog met zwartkrullend haar. Binnen onze reeks was het in de volksmond dus: Swartte Jetze de dykwerker, mijn overgr.vader; Swartte Uilkje, mijn beppe; Swartte Tiet (sje) mijn mem, Swartte Gryt, mijn zus! (haar kinderen (gitzwart haar en bruine ogen.) Binnen ons gezin van 6 kinderen waren er 3 blond met blauwe ogen, 1 heel donkerblond met bruine ogen, 1 zwart sluik haar met bruine ogen en 1 gitzwart krullend haar met bruine ogen, elk ander familielid zal dit in zijn/haar familie herkennen. Via dit 2e huwelijk van Johanna met Van Laer, delen wij samen met Koning Alexander, Johanna ”Vrouwe van Ruynen”, als onze gezamenlijke voormoeder.

Johannes Gellius Schotanus 1576, huwde in 1600 met Trijntje Gerrits Crack, woonde op de Crackstate te Heerenveen, hij was Grietman van Ængwirden en Doniawestal. In de Schotanus lijn zat nog een doodgelopen tak van priesters/dominees en Hoogleraren Theologie en Cartografie, aan de Universiteit van Franeker. De befaamde Schotanus Atlassen met door driehoeksmeting opgemeten kaarten, zijn van hun hand.               FT