Nieuws van Stichting “Heech fan Alds”

21 februari 2019

in Heech fan Alds

Presentatieavonden
Goed nieuws voor de liefhebbers van onze presentatieavonden. Met behulp van een beamer presenteren we op een groot scherm divers materiaal uit het “Heech fan âlds archief”.

Wanneer: Woensdagavond 27 februari 2019

Aanvang: 20:00 uur

Plaats: Mfc “It Heechhûs”, It Eilân 67, 8621 CT Heeg

Kosten: € 2,50 p.p./avond

Onderwerpen
O.a.: Nieuwe aanwinsten en de ± 37 min. durende Hegemer dorpsfilm uit 1968.

Website
Stichting Doarpswurk stopt met investeren in de sterk verouderde en onveilige, voor ons gratis te gebruiken, website www.dorpsarchieven.nl. Ons materiaal is inmiddels verwijderd. Of en waar ons archiefmateriaal in de toekomst op het internet te zien zal zijn zullen we t.z.t. in De Sylboade publiceren.

Op www.friesfilmarchief.nl zijn oude films over Heeg te bekijken.

De wagenmakerij van Douwe Gerkes Walinga aan De Skatting 39 – Deel 2
“Hilversum, oktober 1985. Herinneringen aan onze ouders opgesteld door Maaike Kuijper-Walinga, geb. 15 juli 1905 te Heeg (Friesland)”. Deze op papier vastgelegde herinneringen van de in 1999 overleden Maaike, een dochter van Douwe Gerkes Walinga, vormen de bron voor het vervolg van dit artikel.
De eigen woning was eenvoudig met een zolder als slaapgelegenheid, maar op de te verhuren woning werd een dakkapel met kamertje gemaakt. Naast de wagenmakerij was een ruimte waar wagens en karren voor de verhuur stonden. Veel schippers kwamen aan de wal om hun waren te koop aan te bieden en in het dorp uit te venten. In de werk-plaats werd ook ruimte gemaakt voor Douwe zijn broer Johannes die klompen voor eigen gezinnen en voor de verkoop maakte. De zaak breidde zich uit; veel werk ook van boeren uit de om-liggende dorpen. Er werd een grote knecht aangeno-men. Hoewel van boerenafkomst, werd mem Grietje in het vak opge-leid, n.l. verven van kruiwagens, landbouwartikelen en werktuigen. De jaren dat het gezin zich uitbreidde moest er één of andere bijverdienste worden gevonden. Er kwam een rijwielhandel bij en er werd ruimte vrijgemaakt voor het etaleren van fietsen voor de verkoop en verhuur. Zelfs motorfietsen kregen in 1916 een plaats. Oudste zoon Gerke kreeg hiervoor de verantwoording. In 1919 werd een luxe auto aangeschaft voor de verhuur. Na het afleggen van een proeve van bekwaamheid, nam Douwe Gerkes plaats achter het stuur.
Douwe Gerkes was toen 44 jaar en kreeg onder de veel jongere chauffeurs in de provincie de bijnaam: “De chauffeur met het sikje”.
In 1922 was de tweede zoon Cees 14 jaar en werd ook opgeleid in het wagenmakersvak en was hij de man die met de wagenmakerij nieuwe wegen insloeg.
Gerke was inmiddels in dienst en heeft daarna veel gewerkt aan de elektriciteit, waarvan de aanleg in Heeg in handen was van de firma Johs. Volkers & Zoon uit Sneek. Het materiaaldepot was toen ook in handen van Douwe Gerkes. Er is toen een bovenverdieping op de voorkant van de “garage” gebouwd voor al het elektramateriaal. Tevens een ruime kamer met grote ramen als naai- en leskamer voor dochter Maaike, inmiddels 17 jaar, die hiervoor een opleiding had ge-volgd in Sneek.
Zij was dus de 3e die meewerkte om in het onder-houd van het gezin te voorzien. Dat bestond toen uit elf kinderen waarvan er al 2 waren overleden en één getrouwd; Aaltje de oudste dochter. Gerke vertrok naar een garage in Sneek. Er werd toen een knecht ingehuurd voor de de aanleg van elektriciteit, n.l. ene Meyer met zijn gezin, die tevens de tweede woning huurde. Deze Meyer beviel slecht en vertrok na 2 jaar met een grote huurschuld. De afdeling elektriciteit is toen overgedaan aan de heer Cornelis Piso.
Vanaf 1923 kwam er veel werk in de wagenmakerij. Zoon Cees was toen 15 jaar, er kwamen machines vanwege de elektra. In de winter werd een voorraad gemaakt van boerenwagens en alle werktuigen en in het voorjaar op de markt in Sneek en Leeuwarden verkocht.
In 1926 kwamen ook de zonen Sije, 14 jaar, en Meije, 12 jaar, van school en in het bedrijf, na 5 jaar koos Meije voor het bakkersvak en vertrok naar Sondel. In 1928 werden er ook wagens op luchtbanden gemaakt.
De jaren ‘30 waren slecht voor zaken. Er kwam ook nog een tweede wagenmaker in het dorp, Steneker op de Nijedyk.
Het vervoer van de wagens naar de markt in Leeuwarden was duur, elke week met de boot. Zo werd besloten een ruimte in Leeuwarden te huren voor opslag, waarin Cees in samenwerking met zijn vader machines plaatste.

Bij de foto’s:
Eerste foto, gemaakt ± 1925, v.l.n.r.: Onbekende man met fiets, Douwe Gerkes Walinga, met zoon Seije, in de deuropening Douwe zijn vrouw Grietje.
Tweede foto: Hier staat Douwe Gerkes Walinga, in het midden, tussen een uitstalling van producten uit zijn wagenmakerij. Rechts een “Standard” benzinepomp, dan het Gereformeerd Armhuis waar Douwe Gerkes ooit is begonnen in de bijbehorende stal. Ervoor geparkeerd de in 1919 aangeschafte luxe auto.
Deel 3 in de volgende Sylboade.

Uw commentaar, aanvullingen of verbeteringen van onjuistheden zijn van harte welkom:
email hidden; JavaScript is required

Info: Kees de Jong, Jan Hettinga,
Piet van der Bank, Piet Vlas