Palingaak groots uitgezwaaid

9 juli 2019

in Palingaak

Zaterdagochtend 15 juni kwam het met bakken uit de hemel. Het leek zelfs te stormen toen de schippers van de klassieke Lemmer aak, botter en Staverse jol afmeerden in de oude haven van Heeg. Ook de boeiers, Friese jachten en tjotters van de Friese Tjottervloot moesten zich door storm en regen worstelen. Maar toen Jack van den Berg het programma volgens schema opende, brak de zon door en werd het een prachtige middag.

19de Eeuw herleefd. Het leek wel weer negentiende eeuws: aan de wal lagen een botter met een palingrokerij aan boord en een aak, die nadat de aangeleverde paling in de bun van de palingaak was overgeladen, haar netten te drogen hing. Het Lemmer Wivenkoor zorgde voor de sfeer, die past bij de dramatiek van een vertrekkend schip. Terwijl de aak was geladen met levende paling en de bemanning van de palingaak Korneliske Ykes II was ingescheept, checkte Jack of het schip in goede conditie is voor de tocht naar London bij de drie schippers Rinus Grondsma, Johannes Hobma en Maarten Stuurman. Daarna vond een officieel gedeelte plaats met, zoals het aangekondigd stond, korte, bemoedigende toespraken voor de bemanning.

Van burgemeester naar burgemeester Jan Willem Hoorn, voorzitter van de Stichting De Palingaak, opende de rij. Er werd een foto uit 1930 getoond met de originele Korneliske Ykes aan de Dutch Mooring in London, bedoeld voor Lord Mayor van London. Ook werd de krans aan boord gebracht, die op woensdag 26 juni in London zal worden gelegd ter nagedachtenis van bemanningsleden op palingaken, die zijn overleden. Die krans wordt voor oud schippers gelegd (zoals Wiebe Mulder, die de laatste schipper op de originele Korneliske Ykes was), maar ook voor Sybren van de Meer en Bertus Roodhof, die nog zo recent schipper op Korneliske Ykes II waren. Ook werden enkele regels voorgelezen uit de brief van het Koningshuis, waarin de bemanning een behouden vaart wordt gewenst. Johannes Kramer, gedeputeerde van de Provincie Fryslân, bracht geboeid zijn passie voor de cultuurhistorie en duurzame visserij over en complimenteerde Heeg met dit grootse evenement. De voorzitter van Plaatselijk Belang, John van de Velden, overhandigde locoburgemeester Mark de Man de bijlbrief, die straks in London, samen met de ingelijste foto, aan de Lord Mayor van London City wordt aangeboden. Hij werd onderbroken door oude palinghandelaren Oanne en Folkert Visser, die opeens herleefden en uit de ramen hingen. Zij gingen kort hun tweestrijd aan over de bedrijfsvoering van de palinghandel, zoals dat zo prachtig in het toneelstuk van Gerard van der Laan tot uitdrukking kwam.  Vijf avonden is het toneelstuk van de palingvissers opgevoerd: vijf avonden meer dan uitverkocht.

Terug naar de bijlbrief: daarmee werd het eigendom van het schip bevestigd, alsmede de rechten voor het transport van de lading. In dit geval is de bijlbrief ondertekend door de burgemeester van Sudwest Fryslân, Jannewietske de Vries. De logoburgemeester nam de brief in ontvangst en gaf hem door aan de (hoofd)schipper van de palingaak, Maarten Stuurman. Mark de Man onderstreepte de woorden van de gedeputeerde door in te gaan op de rijke geschiedenis van Heeg met de palinghandel op London en hoe prachtig dat nu weer tot leven wordt gebracht.

Toespraken (foto: Jikke Cats)

Startschot Vanaf het Statenjacht werd door Johannes Kramer en Mark de Man met kanonschoten het vertreksein gegeven. Met de witte zakdoekjes zwaaiden honderden belangstellenden de aak uit, gevolgd door het Statenjacht en een stoet van klassieke schepen en suppende waternymphen. Op het meer werd de bemanning verrast met een hartverwarmende vloot van toeterende en uitzwaaiende optimisten. Een prachtige actie van de Jeugdcommissie van de WSH. En toen ging het zeil omhoog en met een stevige bries maakte Korneliske Ykes II zich uit de voeten van de begeleidende vloot.

Na afloop werd Jack van den Berg door menigeen gecomplimenteerd met de manier, waarop hij deze dag had georganiseerd: het werd een feestelijk afscheid met sentimentele gevoelens. Maar ook de bijdragen van de andere leden van het London-comité dienen gemeld te worden. Hans Ritzema zorgde voor de (verzekerings)technische aspecten van deze tocht over de Noordzee en Klaas Smit voor de publiciteit, vooraf, tijdens de reis, in London, terugvarend en straks na afloop. En alle waardering voor degenen, die de reis voor ons mogelijk hebben gemaakt: Friesland Vaart, De Zuidwesthoek, P.W.Janssen Fonds, Coop, Stentec, Miedema Sails, Veenstra Schilders, Wajer, Duwako, Radio Holland, Piersma, Restaurant De Watersport, De Jong Watersport en natuurlijk alle donateurs van zeemijlen.

Over de Noordzee De tocht naar London is inmiddels voorspoedig verlopen. Langs de Nederlandse kust is vanaf Den Helder naar beneden gekruist tot aan Callantsoog. Vandaar is de oversteek gemaakt naar Norwich, om op 20 juni de Theems op te kunnen varen. In London wacht een enerverend programma van 22 t/m 28 juni. De aak wordt rond 7/8 juli terug verwacht in Heeg. In de volgende Sylboade zullen we verslag doen van wat er in London allemaal is gebeurd, alsmede over de heen- en terugreis.

                                                                                                                                                               Bemanning in London