Het eerste wat mensen me vragen: Georgië waar ligt dat eigenlijk, en is het daar gevaarlijk… Georgië ligt ingeklemd tussen Rusland, Azerbeidzjan, Armenië, Turkije en Zwarte Zee. Door de eeuwen heen was Georgië een speelbal van Romeinen, Byzantijnen, Arabieren, Mongolen, Turken en Perzen. In de 19de eeuw annexeren de Russen het koninkrijk. Slachtoffer is o.a. de Georgisch-orthodoxe kerk, de diensten moeten in het Russisch en de liturgie wordt vervangen door Kerkslavisch, geestelijken vervangen door Russische, en veel Georgische fresco’s worden wit gepleisterd.
Op 26 mei 1918 wordt Georgië een zelfstandige republiek. Maar notabene door toedoen van de Georgiër Stalin wordt zijn land in 1921 een communistische Sovjetstaat. Politieke partijen worden verboden en grond en bedrijven genationaliseerd. Er vinden herindelingen plaats, die gevolgen hebben voor de etnische verhoudingen en tot burgeroorlogen leiden na het uiteenvallen van de Sovjetunie. Tot heden zijn er problemen met de deelstaten Abchazië en Zuid-Ossetië, de grenzen zijn gesloten voor Georgiërs, en ook de grens met Rusland blijft voor Georgiërs zo goed als gesloten.
Met anderhalf uur vertraging kiest de bejaarde Boeing 737 van Georgian Airlines het luchtruim. Na ca. 4 uur vliegen naderen we vanaf de Zwarte Zee Georgië en al gauw doemen boven de wolken de 5000m. hoge besneeuwde pieken van de Hoge Kaukasus op. (foto vanuit vliegtuig: de Kazbec 5047m) Het is nog een half uurtje vliegen naar Tbilisi, de hoofdstad, in het oosten van Georgië. Modern vliegveld en snelle bagage afhandeling en een douane die niet moeilijk doet. We ontmoeten hier Nino, onze gids, afgestudeerd als dierenarts, maar er voor kiest om als gids haar land te promoten. Na het wisselen van euro’s in lari’s stappen we bij onze chauffeur Levan in een nette oude Russische bus.
Ons hotel ligt in het hartje van het oude Tbilisi. Tot m’n verrassing heb ik de hele zolderverdieping met 4 bedden, bank, bureau, stoel en tv tot mijn beschikking… hoezo als single in werkkast of hondenhok… Door een rond raampje boven m’n bed heb ik een prachtig uitzicht over de stad en recht voor me op de Georgisch-orthodoxe Metechi kerk op een klif aan de Mtkvari rivier.
We verkennen de oude stad van Tbilisi te voet. Bezoeken de Metechi kerk uit het jaar 1289, waar wij vrouwen binnen een hoofddoek moeten dragen. Het is zondagmorgen en is er een dienst, we zijn onder de indruk van de Byzantijnse koorzang. De Georgisch-orthodoxe kerk is eigenlijk meer dan een religie, het is vooral de nationale identiteit, 80% van de Georgiërs behoort hiertoe.
We lopen over de bijzondere van glas en staal gemaakte Vredesbrug, die ’s avonds prachtig verlicht is en waar straatmuzikanten voor een gezellige sfeer zorgen. We maken een koffiestop in een van de levendige straatjes en om niet teveel tijd te verliezen strijken we neer op verschillende terrasjes, want vooral afrekenen kost veel tijd.
Vanuit het Rike park nemen we de kabelbaan naar het 20m hoge aluminium standbeeld van Moeder Georgië op een heuvel hoog boven de stad. Een vrouwenfiguur met in de ene hand een zwaard en in de andere een wijnbeker, symbool voor strijdvaardigheid en gastvrijheid van het Georgische volk. Hier liggen ook de ruïnes van de in 4de eeuw door de Perzen gebouwde Narikala vesting.
Met de bus doen we een toer door Tbilisi. Naast oriëntaalse huizen met balkonnetjes zijn er troosteloze sovjetflats, neoclassicistische en moderne gebouwen. De stad doet ondanks het drukke verkeer relaxed aan. Auto’s als Mercedes, VW, en hoewel er rechts gereden wordt veel Japanners en Koreanen met rechtse besturing – goedkoper in aanschaf – bepalen het straatbeeld. Maar door hogere belasting op deze auto’s te heffen, hoopt de regering hier een einde aan te maken. Wat ook opvalt zijn de vele straathonden, ze zijn veelal gechipt en zien er goed uit. Af en toe breekt er een honden gevecht uit, zorg dat je er niet tussen staat, want stel dat ze in het verkeerde been bijten…
We bezoeken een synagoge, maar ik ben gauw weer buiten, want op het pleintje voor de synagoge zie ik een vrouw met wel 5 katten, en maak ik liever een praatje in m’n ‘beste’ Russisch met haar. Ze vertelt me dat zij de synagoge schoon houdt en dat het haar katten zijn.
Het is maandagmorgen als we op weg gaan naar de Kaukasus met z’n ravijnen en haarspeldbochten. Goed dat we ’s morgens eerst een wijnproeverij doen, kunnen we ons moed in drinken. Georgië is van oudsher een wijnland. We krijgen een rondleiding door de wijnkelders van Chateau Mukhrani ,voormalig slot van de koninklijk familie, en proeven in de tuin van de heerlijke wijnen. Nee, chauffeur Levan mag van gids Nino geen wijntje… Hebben hier een heerlijke lunch van de meest bijzondere gerechten, veel ‘groenvoer’, rookkaas, champignons met kaassaus, aubergine met walnootpasta (de nationale lekkernij), chatsjapoeri een soort pizza van brood en gesmolten kaas dat bij geen enkele maaltijd ontbreekt, gerechtjes met vlees en daarbij natuurlijk wijn. Georgiërs eten 3x per dag warm en staat er keur aan gerechtjes op tafel.
We vervolgen onze route over de oude Georgische militaire weg – in de 19de eeuw aangelegd door de Russen voor vervoer van troepen – naar de wintersportplaats Gudauri. Maken een stop bij fort Ananuri, waarbinnen een klooster en 2 mooie kerken, prachtig aan een stuwmeer gelegen. Georgië telt veel kerken en kloosters, en de hoofddoek zit dan ook standaard in je tas. In de 2 dagen dat we hier zijn, ben ik al in 6 kerken geweest. Nee, gelovig ben ik niet, maar de iconen en de fresco’s vind ik altijd prachtig om te zien, meegekregen van de lessen kunstgeschiedenis op de MMS.
De volgende dag gaan we hoger de Kaukasus in, onze bus klimt moeizaam over de Jvari-pas (2395m) omhoog. Moeten af en toe wachten voor grote kuddes schapen die de weg oversteken. Overal zie je hokjes van tentzeil en borden met ‘halal’ langs de weg. Het blijkt dat Arabieren hier ’s winters massaal naar de sneeuw komen en hier dus halal schapenvlees kunnen eten.
Voor het 14de-eeuwse Gergeti-kerkje op 2170m hoogte en uitzicht op de besneeuwde Kazbec-top stappen we in Kazbegi over in 4WD’s. De touroperator had eigenlijk voor ons een wandeltocht van 5km klimmen naar het Gergeti-kerkje in petto…. Met een bloedgang scheuren de macho chauffeurs door haarspelbochten naar boven. Helaas werkt het weer niet mee, het miezert en blijft de Kazbec (5047m) in nevelen gehuld. Jammer, maar je krijgt nu eenmaal niet alles in je leven zoals je het graag zou willen. Ik hul me weer in mijn hoofddoek en ga het kerkje binnen, een mooie plek hier in de middle of nowhere om voor mijn dierbaren een kaarsje te branden…
We rijden verder door de Darjal kloof en kijken even bij de Russische grens (ja, en ook hier staat een kerk), waar ik tot m’n stomme verbazing een vrachtwagen met de naam Altenburg in de lange file zie staan. (zie foto Sylboade november)
Aan het eind van de dag rijden we terug naar ons hotel ‘Club 2100’ (ligt op 2100m) in Gudauri, waar we onder het genot van een lekker wijntje (à 1 euro!) terug kijken op een indrukwekkende dag. (volgende keer meer)
Mariet Swart