In greidefûgelmearke. Der wie ris, yn in lân hiel tichtby, lân dêr’t rûnom greidefûgels wiene. En yn de ûngetiid rûkte it hea dêr sá lekker krûdich, dat sels foarbygongers stoppen en in topke ûnder de noas holden. Mar doe moast alles oars en waarden der yn dat lân allegearre nije stâllen boud. No hoechden de kij net mear op ‘e stâl te stean, mar koene se der ek by lizze. Rûnom seachst grutte kranen sleatten djipper graven, it lân waard draineard en ynsiedde mei turbogêrs. De meganisaasje naam in geweldige flecht en lânbou-masines waarden mar grutter en grutter.
Ljurk
Tsjin dat geweld koene se net op en stadichoan lutsen de greidefûgels út it droeger wurdende lân fuort. Der wie gjin fretten genôch foar harren jongen en op dy droechte kamen mear en mear – sa giet soks yn de natuer – boaze bisten ôf. Boaze, want dat fûnen se. De pear oerbliuwende greidefûgels hiene it troch dizze saken mar dreech en it regear beslút om boeren in bedrach foar elk nêst te fergoedzjen. Fanôf harren grutte trekkers seagen dy wol gauris dat in boas bist aaien en lytse pykjes opfriet. En dát koe fansels net. Dêrom makken de belutsen boeren, jagers en neisoargers in plan om yn in proefgebiet dizze
koeien
boaze bisten nei de ivige jachtfjilden te jeien. It seach der poermin út foar de bisten dêr’t se fan seinen dat se boas en skuldich wiene.
“Dit bart net!”, sei Deputearre Steaten, “bejeie is altyd de alderlêste maatregel en hat gjin sin at net earst de iepenheid en fochtichheid fan de biotoop fan de greidefûgels en oare soarten opfizele wurdt”. En sa komt it oan it ein fan dit mearke dochs noch goed, of blykt it in mearke?
Een fijne dag. Tijden veranderen. Zei men vroeger “hoi, goeie, de mazzel, it bêste”, als men “hoi, goeie, de mazzel, it bêste” bedoelde, tegenwoordig wenst men elkaar een ‘fijne’ dag of ‘fijne’ avond toe. In het Frysk bestaat ‘fijne’ trouwens niet, dan is het ‘moaie’, ‘goede’ of ‘noflike’. Bij bijvoorbeeld elke kassa wordt bij ‘een fijne dag nog’ het accent iets meer op ‘dag’ dan op ‘fijne’ uitgesproken. Zo weet de klant dat het gemeend is.
En zeide men vroeger ‘goed’ of ‘bêst’ als iets ‘goed’ of ‘bêst’ was en ‘ja’ of ‘juist’ in het geval van ‘ja’ of ‘juist’, de moderne mens bedient zich van ‘oké’, van het Engelse ‘okay’. Ook hier luistert het nauw met de uitspraak en klemtóon. Als men de tot hen gerichte woorden nog niet helemaal begrijpt komt de nadruk bijv. wat weifelend op de ‘o’ te liggen, met een iets langere en lagere ‘keee’. Heeft men het echter hélemaal begrepen of men ziet iets hélemaal zitten, dan verschuift het accent ietwat meer naar de ‘kée’. Hierbij dient te worden opgemerkt dat de ‘o’ in dit geval iets lager van toon dient te worden uitgesproken dan de ‘ké’ en dat deze ‘ké’ langer aangehouden dient te worden. Dit is voor de Europese standaardisering. In het Duits klinkt het ‘okay’ dan ook nagenoeg hetzelfde. Maar luister ook vooral naar anderen. Een fijne dág nog.
Bellen
Bellen. En maar bellen en maar berichtjes versturen. Of er nu anderen bij zijn of niet. Of men nu op de fiets, of in de auto zit, of aan het werk is, of niet. De drang om éven te kijken is zó groot. Praatte men vroeger in het café met diegenen die daar waren, tegenwoordig stuurt men berichten en praat men met wie daar niet zijn. En droeg men eerder de kennis in zich, nu draagt men de kennis bij zich. De mens is zonder moderne telefoon niets, totaal ontredderd.
Allernijs. Bij het weer dichtscheppen van een proefsleuf (om te kijken waar kabels en leidingen zich bevinden) in het Watertorenpark in Sneek vroeg een toeschouwer verwonderd: “Waarom doe je dit nou?” “Voor draadloos internet”, antwoordde de grondwerker. * Waarschijnlijk benoemt men dingen in het Engels omdat ze niet genoeg waarde aan hun eigen taal toekennen. * De dagjesmens had best een week willen blijven. * Een aangeslagen Yoko Ono in een onlangs uitgezonden documentaire over John Lennon: “Hij was een kunstenaar. Waarom zou je een kunstenaar willen vermoorden?”
roodborstje
Broedresultaten Heempark. Sinds kort kunnen tellers hun waarnemingen bij de SOVON digitaal invoeren. Na elke telronde moet op een plattegrond met de muis stippen worden gezet op de plaats waar een vogel zat te fluiten of waar er een nest werd gevonden. En op het einde van het broedseizoen, acht telrondes van midden maart tot eind juni, wordt met een druk op de knop het aantal territoria door de computer bepaald. Binnen een paar seconden. Iets vlugger dan toen dit nog met hoofd en hand, potlood en gum moest worden bepaald. Er werden 280 territoria vastgesteld van 44 soorten, 3 soorten meer dan vorig jaar. De ‘auto cluster’ telt minder voorzichtig. De oeverzwaluwwand telde 38 bezette nestgaten. Bij de niet koloniebroeders was de fitis met 28 territoria wederom de koploper, gevolgd door koolmees 20, merel 18, tjiftjaf 16, wilde eend 15, tuinfluiter 14, houtduif 11 en zwartkop en pimpelmees 10. Echte nieuwkomers waren de nijlgans 1 en roodborst 1. De staartmees kon net niet meegeteld worden en de heggenmus en de rietgors hebben, anders dan vorig jaar, niet gebroed. Maar dat er iets broedt is dus wel zeker.
Natuurwerkdag op 5 november. Een dag om alvast te noteren in uw agenda of op uw kalender is de jaarlijkse Natuurwerkdag in het Heempark Heech. Van 10.00 tot 15.00 uur met vrijwilligers van het Heempark, met jongeren en ouderen lekker in de natuur bezig zijn en voor koffie en soep wordt gezorgd. Het werk zal voornamelijk bestaan uit het snoeien en opruimen van takken en dit is, naast een nuttige, ook zeker een gezellige dagbesteding.
De Fleskerinsters
stokjerinsters
In ploechje stokjerinsters, de skonken yn de leggings en hoewol altyd fleurich sin
koenen eins net mei dy stokjes út de fuotten, altyd wie der in hân te min
Want de hiele reis dat ellindige tikjen, dat wie al klearebarre pesterij
mar waard der ris ien opbelle, dan hienen sy gjin hannenfrij
It praat net wurdich soene je sizze, mar nee, it hat harren min foldien
dat se binne tenei mar wer mei in fleske rinnen gien
Hans A.