De Veer van Anne Kuiper

3 februari 2013

in De Veer

veer-oktober-2012Rinze Veenstra gaf de veer aan mij door, dus hier is mijn verhaal.

Mijn naam is Anne Kuiper, ik ben geboren in een bedstee op 7 april 1933 in Gaastmeer, in het pand wat nu “Yn ‘e Ielaek” van Rick Feld is. Ik ben een zoon van Siek en Aaltje Kuiper, ons gezin bestond uit drie jongens en vier meisjes. Eén zusje is al jong overleden.

Mijn jeugd en schooltijd heb ik in Gaastmeer doorgebracht. Het was een mooie tijd, ik heb een fijne en vrije jeugd gehad. Zeilen, spelen, kattenkwaad uithalen. Zoals een geit tijdens de kerkdienst de pastorie induwen, wat de dominee dan de volgende zondag aanhaalde in zijn preek; “het waren kinderen Belials die de geit in de gang douwden en aan de bel trokken!!”.

We moesten ook vaak thuis meehelpen, vader had een kruidenierszaak en fouragehandel. We hadden een puntsloep met zeil en fok, daar mochten en moesten we al jong mee varen naar de boeren met meel, koeken enz. Vandaar mijn liefde voor water, zoals later in dit verhaal nog zal blijken.

De oorlog meegemaakt. Schooltijd was toen best leuk, we hadden veel vrij als er geen brandstof voor de kachel was. In april 1943 brak de melkstaking uit. Boeren gaven uit protest hun melk gratis weg aan burgers. De melkbussen werden van de kant weer in het water gegooid. De melkauto uit Oudega kwam op een zondag, met één Duitser, deze moest bellen om door te geven hoe het erbij stond in Gaastmeer. Terwijl hij belde werd gasgenerator vol melk gegoten en de contactsleutel in de vaart gegooid. Toen was het natuurlijk mis, er volgde een razzia, alle kerkgangers werden opgevangen en een aantal ging op transport naar Groningen; gelukkig zijn ze allemaal teruggekomen. De garage en het huis van M. Westra werden in brand gestoken, in een huis verder op zat Westra in een lege regenwaterbak. Hij was gelukkig onvindbaar. In 1945 de intocht van de Canadezen meegemaakt; op een zondag in april liepen er zomaar 5 man in vliegeniersuniform op straat. Dit waren Britse onderduikers, die ondergedoken hadden gezeten op verschillende plaatsen. Op dat moment werd er nog gevochten wij de Wellebrug. De langzame opbouw van Nederland volgde.

Na school heb ik gewerkt bij P. Bijlsma in Hommerts voor zes gulden per week. Erg weinig… Daarna bij Huberts Sneek voor 15 gulden per week. Ik wou altijd al varen (maar daar rustte een veto op) en kon bij Gebr. Van Netten komen op de ‘Voorwaarts’ voor 25 gulden per week, dus alweer een verbetering. Toen kon ik bij S. Visserman op motorschip ‘Actief’ aan de slag, en vandaar uit moest ik in dienst. Ik heb gelegen in Vught, Amersfoort, Ermelo. Na dienst nog gevaren bij J. Visserman, een broer van S. Visserman. Daarna heb ik mij aangemeld bij Stoomvaartmaatschappij Nederland in Amsterdam.

Inmiddels had ik wel eens een meisje: Ypie Kooistra, dochter van Anne en Griet Kooistra, de fietsenmaker in Heeg. Het was in het begin aan en uit (knipperlichtrelatie), maar toch ging ik varen. Eerste reis met de SS Nias naar Indonesië en vandaar over de Grote oceaan naar Hawaï en San Francisco, Seattle, Vancouver en weer terug naar Jakarta, overgestapt op de MS Tarakan, thuisreis Amsterdam. Daarna vier reizen op MS Oranje. 20.000 ton, snelheid 22 mijl, 800 passagiers, 500 personen bemanning. Engeland, Napels, Suez, Aden, Colombo, Singapore, Jakarta en weer terug. Zeven weken uit en thuis. De derde reis werd het Suez kanaal getroffen door de oorlog in 1956 moesten we om Kaap de Goede Hoop (Kaapstad). We hadden een week langer varen, hebben toen keizer Haile Selassie aan boord gehad van Djibouti naar Bombay India met escorte van 2 marine schepen. Na de Oranje aan boord van de SS Rondo. Een reis naar Indonesië en terug. De verkering werd steeds sterker. Toch ging ik nog één keer varen. MS Karimun in tien maanden een reis om de wereld.

V.a. Amsterdam, oostkust Amerika,afvaart New York, Marokko, Genua, Napels, Turkije, Suezkanaal, Aden. Perzische Golf, India, Bombay, Madras, Colombo, Calcutta, Singapore, Indonesië, Japan, Filippijnen, Hawaï, San Francisco, Seattle, Vancouver, terug door het Panamakanaal, Golf van Mexico, Houston, Boston, New York, Afrika: Genua waar we werden afgelost, met de slaaptrein naar Amsterdam. Aankomst Centraal Station op 9 november 1958, ik werd met de auto opgehaald door Ypie en haar vader.

Haar vader had het pand van Piso gekocht aan de Harinxmastrjitte 15. Mijn schoonouders zijn daar in februari 1959 naar toe verhuisd, en wij mochten op Harinxmastrjitte 6 wonen. Na wat klussen en verven zijn wij op 18 juni 1959 getrouwd, en sindsdien ben ik aan de wal gebleven.

Bij schoonvader in de zaak gekomen, dat werd toen Fa. Kooistra en Kuiper, vele cursussen moeten volgen en examens gedaan. Heb alle benodigde papieren gehaald en alles meegemaakt van brommers, fietsen, kachel, CV, buitenboordmotoren en elektrische fietsen. Het was een prachtige tijd, veel gemoedelijker dan nu. In onze kleine werkplaats kwamen bv. iedere dag rond vijf uur een aantal mannen te ‘beurzen’. Ze stonden dan rond de kachel verhalen uit te wisselen (soort leugenbank), wij konden dan ons werk niet meer doen en gingen er maar bij staan. Veel ‘wille’ gehad. Ook Anne Tekstra mocht graag bij ons zitten. Eén keer zat hij op de trap met zijn sigaar in de mond. Een andere klant pompte zijn band te hard op, de band klapte met een flinke knal uitelkaar…van die sigaar is niks meer teruggevonden.

Onze zoon Bert en dochter Annegreet werden geboren. In 1968 is Harinxmastrjitte 6 verbouwd, een grotere werkplaats, een showroom en tankstation. Een hele nieuwe fietsenwinkel gebouwd op Harinxmastrjitte 15 in 1986, daar wonen Bert en zijn vrouw Wytske nu. Hun dochter Wietske en zoon Anne werden geboren. Annegreet trouwde met Feike, en ook zij kregen een meisje en een jongen; Irene en Jorn.

Ik ben dus in 1959 in de Firma gekomen, en gestopt in 2010, na 51 mooie jaren. Ik ben nu 79 jaar en nog gezond, we wonen nu op Skarspaed 13 in Heeg. Op Harinxmastrjitte 6 woont nu Anne Kuiper (jr.), mijn pakesizzer.

Samen met een aantal andere vrijwilligers was ik koster, dit heb ik elf jaar lang graag gedaan, maar afgelopen kerstavond was mijn laatste keer. Verder heb ik me aangemeld bij biljartclub ‘De laatste stoot’, hier ga ik wekelijks met veel plezier naar toe, de ene keer lukt het beter dan de andere, maar dat mag de pret niet drukken! Na zoveel werkzame jaren vermaak ik me prima.

Dit was mijn verhaal voor de veer, ik geef deze nu door aan mijn buurman, Wibbe Bouma.

Groeten Anne Kuiper