Hoe was het toen ook al weer in Heeg (2)

24 december 2014

in Heech yn't ferline

Het brandspuithokje in Heeg, waar stond dat voor de oorlog in 1935? Aan de Schatting bij de brug, wat voor brandweer auto stond daarin? Een rode auto, met daar bovenop twee houten banken, waar de brandweerlieden aan twee kanten op konden zitten, met daar tussen een ladder een pomp en het spuit materiaal.

Toen de Duitsers Nederland binnen vielen met gelijk een groot bombardement op Rotterdam, was het daarmee een chaos in die stad, met veel doden, en veel gezinnen die geen woning meer hadden. Daardoor kwam er een actie dat kinderen van daar tijdelijk naar Friesland kwamen, zo ook naar Heeg. Moeders van hier konden een kind halen bij de kerk aan de Schatting alhier, daar was een bus vol kinderen aangekomen. Mijn moeder kwam thuis met Kees Mijer een jongen van mijn leeftijd, 7 jaar. Ik kan mij er niet veel van herinneren, hij is niet lang gebleven, is weer met zijn familie herenigd, we hebben ook nooit meer wat hem gehoord.

Tijdens de bezetting door de Duitsers was de brandspuit op een geheime plek, hoorde ik. Blijkbaar wilden ze niet dat de Duitsers de brandspuit zou vorderden. De Duitsers hadden gebrek aan koper, en de bezetter eiste koper, radio’s, en motorfietsen in te leveren bij het brandspuithokje. Hier werd door sommigen gehoor aan gegeven, maar het leverde niet veel op. Het Duitse leger gebruikte toen nog paarden, boeren die geschikte paarden hadden voor het leger, moesten die afstaan aan de Duitsers, zo ook het enige paard van mijn vader dat werd gevorderd. Elke boer moest in het voorjaar hooi afstaan aan het Duitse leger. De boeren moesten dit zelf leveren in Heeg op de Opslag, daar is nu de hoge brug naar het Eilân. Het  losse hooi werd daar in pakken geperst, en op de waterkant opgestapeld, vandaar werd het afgevoerd in grote schepen.

Voor ons als schoolkinderen was dit een grote variatie, daar was veel te beleven. Maar ik had daar de pech tussen wal en schip in het water te vallen, kopje onder en niet kunnen zwemmen. De boerenknecht van boer Cnossen IJke Hoeksra heeft mij gered, zijn naam zal ik nooit vergeten. Boven op het dak van het Armenhuis werd toen een uitkijkpost gemaakt, dat moest van de Gemeente Wymbritseradeel bemand worden door werklozen, hun taak was luchtaanvallen in de nacht, of branden door te geven aan de politie.

RK kerktoren

RK kerktoren

Engeland werd ook belaagd door de Duitsers, daarvoor had men daar langs de kust een groot aantal grote luchtballonnen aan lange kabels hoog in de lucht staan, om Duitse vliegtuigen die laag kwamen overvliegen af te schrikken. Maar door stormweer raakte er wel eens een ballon los, die kwam dan over het Kanaal naar Nederland. De lange kabels sleepten dan over de grond, en raakten dan wel eens vast. Zo ook in 1942 in Heeg aan de RK kerktoren, en ook aan de Syl boven de woning van meneer Lankhorst hing toen zo’n ballon laat in de avond, zo’n 10 meter boven de grond. De lange kabel die ergens was blijven haken lag in het lang over de daken van de woningen aan de Harinxmastraat.

Boven de woning van de paling handelaar Visser zat een verdacht busje aan de kabel, men vermoedde toen dat het een explosief was, daarom is meneer Visser met zijn huishoudster die nacht naar zijn broer in Villa Romzicht geëvacueerd. De ballon werd door de politie, met behulp van een paar Duitsers die hier met een boot aan de verste Helling lagen lek geschoten, waardoor hij langzaam wat lager kwam. Hier kwamen een aantal nieuwsgierige mannen naar kijken, zo ook mijn vader die rookte een surrogaat sigaar, merk Barok. Deze werd hem door een Duitser uit de mond gepakt en uitgetrapt, want er mocht geen vuur bij de ballon komen. Het ging allemaal niet makkelijk, soms hadden een paar man de ballon beet, maar dan kwam er weer een windje en trok de ballon zich weer los, maar uiteindelijk lukte het dan toch. Later hebben de Duitsers  raketten van uit Gaasterland afgeschoten naar Londen Engeland.

pastoor van Wijk en dokter Bruins

pastoor van Wijk en dokter Bruins

Heeg had een huisdokter die niks van Duitsers moest hebben. Hij had een hele grote en zware hond. Wanneer die wat lekkers kreeg met het commando Hitler, dan at Tyras het lekkers niet op, maar met het commando Churchil was het hap, en lustte Tyras wel meer.
Dokter Bruins had een onderduik adres bij pastoor van Wijk, en ging dan gekleed als een pastoor, althans zo staan ze op de foto, dokter Bruins rechts.                                 

FK