Broedresultaten Heempark 2015: 3 legsels ijsvogel

22 december 2015

in Natuerlik Nijs

Het was in 2008 een sensatie: er zat een paartje ijsvogels bij de oeverzwaluwwand! Tijdens het volstoppen met zand van de nestgaten – oeverzwaluwen willen zelf een nieuwe nestgang graven – hielden ze ook ons in de gaten. Het paartje groef en prikte met hun snavel in bijna alle gaten en koos tenslotte een gat uit. De iets later arriverende en niet honkvaste oeverzwaluwen hielden het dat jaar voor gezien. Waarom was onduidelijk, omdat ze elkaar niet lijken te bijten. In 2009 echter zaten een paartje ijsvogels (iisfûgels) en 49 paartjes oeverzwaluwen (ierdswellen) gebroederlijk naast elkaar te broeden. Het kon dus wel. De daarop volgende strenge winter heeft veel ijsvogelslachtoffers gemaakt en sindsdien waren ze verdwenen, tot dit jaar. Op 5 maart werd weer een paartje bij de wand waargenomen en werkelijk in alle 108 gaten werd door hen geprikt en gegraven. Zelfs toen er een nestgat uitgekozen was en beide om de beurt lang en breed zaten te broeden gingen ze hiermee door.

ijsvogel

ijsvogel

Ongenietbaar? Ze bedienden zich van de luxe van twee voordeuren naar hun nest en de schuin en laag boven het water in de grond gestoken takken werden gebruikt als rust-, wacht- en visplaats. Daar werden ze geregeld geschoten door fotografen. Begin april zaten ze op eieren en halverwege augustus waren ze nog druk aan het voeren. Met een broedduur van 18–21 dagen en een nestjongenperiode van 22–28 dagen is het vrijwel zeker dat er drie legsels (4–8 eieren) waren. In november werden de ijsvogels nog steeds gezien. Hun naam heeft overigens niets met ijs te maken. Die komt van het Germaanse ‘eisenvogel’, ijzervogel, wat verwijst naar de metaalblauwe kleur. Het vlees van de blauwe flits schijnt overigens ongenietbaar te zijn. Dat moet iemand dus geproefd hebben. Het is ‘een wondere wereld’, zou Chriet Titulaer wel hebben gezegd.

De oeverzwaluwen hebben in juni nog wel in 22 gaten gegraven, maar niet gebroed. Vorig jaar broedde er slechts 1 paartje, twee jaar daarvoor 28. Hoogtepunt was 2007 met 61 bezette nestgaten.

Broedresultaten 2015 Heempark Heech: 12 hectare: 48 soorten. Grauwe Gans 3, Nijlgans 1, Bergeend 4, Krakeend 4, Wilde Eend 16, Soepeend 3, Kuifeend 4, Sperwer 1, Fazant 2, Waterral 1, Waterhoen 9, Meerkoet 10, Scholekster 1, Holenduif 1, Houtduif 18, Turkse Tortel 7, Koekoek 1, Ransuil 3, IJsvogel 1, Grote Bonte Specht 1, Witte Kwikstaart 2, Winterkoning 23, Heggenmus 5, Zwarte Roodstaart 2, Merel 24, Zanglijster 5, Rietzanger 2, Bosrietzanger 4, Kleine Karekiet 6, Spotvogel 5, Braamsluiper 3, Grasmus 2, Tuinfluiter 10, Zwartkop 22, Tjiftjaf 18, Fitis 23, Pimpelmees 5, Koolmees 25, Gaai 2, Ekster 6, Kauw 1, Zwarte Kraai 3, Spreeuw 1, Huismus 2, Vink 6, Groenling 3, Putter 1 en Rietgors 3.

ransuil

ransuil

Stormschade. Een van de drie paartjes ransuilen (hoarnûlen) bezetten een oud kraaiennest dat in de storm van 29/30 maart finaal uit de boom werd geblazen. Anders dan bij mensen, bleef dit paar juist bij elkaar voor de tweede leg. Een oud eksternest werd hun nieuwe en smeet drie jongen op, die zich in juni geregeld lieten horen. Wat een prachtig geluid, dat van het voorjaar.

H.A.