Skûtsjesilen tsjin heuch en meuch

7 september 2019

in Verhalen

In wike lang ha se de nachten yn Heech trochbrocht yn in bêd-en-brochje oan ‘e Nijedyk.  Oerdeis  ha se yn ‘e auto sawat alle ôlve stêden fan Fryslân besocht. Op freed, de lêste dei fan de Snitswike, hie de man rekkene op in frije dei.  Syn frou en syn dochter hiene beslúten nei Snits te gean om  noch in middei gesellich te winkeljen. Heit koe die middei moai nei it skûtsjesilen op de Snitsermar. Woe hy dat sels ek wol? Nee, it like him sels niks. Hy joech neat om silen en dan in hiele middei op it wetter omhingje. Mar de froulju hâlden tige oan. In wike lang yn Fryslân en dan net witte wat skûtsjesilen is? Der gie in boat út Heech nei de mar. Moaier kin er it  net krije!

Op die freedtemiddei rint hy mei  twa stikken bôle yn syn jaske nei de Clasina ta. Om tôlve ûre sille se fertrekke. It begjint in bytsje te reinen. Dat belooft net folle goeds. Hy rint de loopplanke oer en stapt oan board.  De man  knoffelt oer in smel ledderke  nei ûnderen ta.  Dêr sitte en stean in stikwat minsken yn in beheinde romte. De rúten binne aerdich beslein. De minsken  prate drok mei elkoar. Ôf en ta wurdt er hurd lake. Sommigen draeie harren om.  ‘Wolkom!’ sizze se tsjin de man. Dat falt him niks ôf.  Of hy ek in siler is, freegje se. No nee, dat kin er echt net sizze, mar hy wol der wol es wat mear fan witte. Derom  giet er dizze middei mei. No, sizze de minsken op hun beurt, dan sille se him wol  helpe. Mar earst moatte se oan ‘e kofje. Heart dat by it programma?   Jaseker. Janneke is al drok dwaende. In flot frommeske. ‘Ik hear by de bemanning’, seit se. Grapke. Se skinkt  in blêd fol kopkes kofje yn. ‘Pak er mar ien of, it stiet er for’. De kaptein, of de skipper, hoe neam je sa’n man, komt de romte yn. In fremd  hearskip. Koarte broek, raffels oan ‘e boksen, in burd fan in wike, mar in fleurich gesicht, dat wol. ‘Piet Hettinga’, seit er tsjin de man, ‘oangenaem’. Iederien kent Piet en Piet kent syn folkje. Der stiet in grutte koelbox op in bank. Sit grôtfol fleskes bier. Helje der mar út wat je noadich ha. Oan ‘e ein fan de reis rekkenje we of. De man begjint it no súver aerdich te finen. Hja fare by it starteilân it grutte wetter op.

De rânen fan de Snitsermar binne hielendal fol stroomt mei âlderhande boaten: rûnfaertboaten en sylboaten en motorboaten en sloepen mei de provinsjekommissaris deryn en in minister. De skûtsjes binne ûndertusken al in skoft ûnderweis. De minsken yn de kajút feie de ramen skjin. De man  sjocht de skûtsjes  alle kanten útfaren. Is dit in wedstriid? Hy begrypt er niks fan. Foar de radio skreauwt in reporter wat er allegeare gebeurt op it wetter. Hy raest hurd yn ‘e mikrofoan en smyt mei termen as bakboard en stjûrboard, krúsrakken en in stikken helmhout – totael  ûnfersteanbar. De minsken prebearje  him te helpen mar hy snapt it net. Hy begrypt Janneke better. Sij bringt in glês mei wite wyn. Hij biedt syn maten ek in glês oan.  ‘Doch my mar in Beerenburg’, sizze de measten. It board mei pinda’s en chips  is samar fuort. It wurdt yn de kajút súver gesellich. As dit allegeare by it skûtsjesilen heart dan kin er him de belangstelling wol yntinke.  It is in ûre as fjouwer, fyf, as der bûten it skot fan in geweer heart. It is it skûtsje fan Akkrum dat as earste troch de finish giet. Oeral klinkt it lûd fan toeters en fluiten. Dat jowt toch wol in moai gefoel om sa mei syn allen de oerwinning fan dit skûtsje te fieren. De Clasina faert deun by it skip lâns. De fryske flagge stekt fier boppe de mêsten út. Dat er dit  meimakke hat, der is er no toch wol grutsk op. ‘Hoe ha jo it fûn?’ freget Hettinga as se werom binne yn Heech. ‘Ik zal het je eerlijk zeggen’, seit de man. ‘Het skûtsjesilen vond ik kloten, maar de sfeer bij jou aan boord was klasse! Bedankt Piet!’  En fuort is de man.

Symon van der Meer                                                                                              

It Eilân 17