Natuerlik Nijs

Fugelnijs

5 november 2019

in Natuerlik Nijs

Er hebben dit voorjaar weer scholeksters gebroed boven op de zwaluwwand, op het hoge dak bij Veenstra én dit jaar zelfs op het platte dak van ons huis. In mei waren er jongen, en ouders halen veel voedsel voor henzelf en de jongen van de groene sportvelden. En dat doen veel verschillende soorten vogels.

In die tijd is in het landelijke nieuws dat door onderhoudsbedrijven in heel Nederland vaak bestrijdingsmiddelen worden gebruikt om de sportvelden in conditie te houden. Gif en sporters? Gif en flora en fauna? Gif op ons eten? Zelfs al noem je het gewas-bescherming, het blijft gif. Gif is slecht voor mensen, insecten, dieren en voor vogels, die zo onbedoeld hun nazaten vergiftigen.

Gaaien belaagd door kraaien. Tussen het pad naar onze voordeur en de parkeerplek voor de auto staat een bolesdoorn. Hierin had een echtpaar vlaamse gaai (houtekster) een nest gemaakt. Tijdens een storm kreeg de toch al suterige boom er flink van langs en zag je vijf jongen zo zitten. Buurvrouw Baukelien had op een morgen gezien dat zwarte kraaien het op deze jongen hadden gemunt en dat het er bepaald niet zachtzinnig aan toe was gegaan. Een van de jongen was uit het nest gestoten en deze is door haar veilig op de grond onder een plant verstopt. Later op de middag is het jong weer in het nest gezet en waren de vijf weer kompleet. Een paar dagen later lagen twee bijna vliegvlugge jongen doodgepikt in het lege nest. De zwarte kraaien (swarte krieën) waren er op uit de gaaien te doden. Het waarschijnlijk laatst levende jong heeft buiten het nest een aanval van drie kraaien moeten verduren. Dat kraaien zó agressief naar gaaien zijn, het is nog familie ook! Na een lang gevecht tussen hemel en aarde hiervan te bekomen, is het jong nog weggevlogen. Maar of die op aarde gebleven is?

 

Broedresultaten Heempark 2019: Grauwe Gans: 2, Bergeend: 2, Krakeend: 3, Wilde Eend: 13, Soepeend: 3, Kuifeend: 1, Sperwer: 1, Waterhoen: 7, Meerkoet: 5, Scholekster: 2, Holenduif: 3, Houtduif: 10, Turkse Tortel: 3, Koekoek: 1, Ransuil: 1, IJsvogel: 1, Grote Bonte Specht: 2, Oeverzwaluw: 3, Witte Kwikstaart: 2, Winterkoning: 14, Heggenmus: 4, Zwarte Roodstaart: 1, Merel: 13, Zanglijster: 2, Rietzanger: 2, Bosrietzanger: 2, Spotvogel: 1, Braamsluiper: 4, Tuinfluiter: 9, Zwartkop: 14, Tjiftjaf: 15, Fitis: 7, Pimpelmees: 8, Koolmees: 14, Gaai: 3, Ekster: 4, Kauw: 2, Zwarte Kraai: 2, Huismus: 2, Ringmus: 1, Vink: 9, Groenling: 3 en Putter: 1.

Totaal 43 soorten hebben een territorium gehad. Bleef het tal soorten dan gelijk, het was stiller dan vorige jaren in het Heempark. De aantallen per soort blijken afgenomen. Dat is landelijk vaak niet anders en dit stemt niet vrolijk. Slechts 11 soorten gingen er t.o.v. 2018 iets op vooruit. Op www.heemparkheeg.nl staan alle tellingen vanaf 2002 en kunt u uitvogelen welke 11 vogelsoorten dat zijn.

Dank. Spijtig voor belangstellenden, maar met dank aan een groepje jeugdige rotzooi- en vuurmakers is de onderwaterkijkhut sinds het voorjaar op slot. * Op 28 september jaagde een vrouwtje sperwer op een luid piepende ijsvogel boven de grote vijver. De ijsvogel bleef koel en wist te ontkomen. * Op 12 oktober staat het waterpeil in de grote vijver van het Heempark voor het eerst sinds jaren weer op het (gewenste) niveau van de overloop. H.A.

Wildcamera. Net als vorig jaar waren er ook in 2017 drie legsels van een paartje ijsvogels in de oeverzwaluwwand. Het eerste en derde legsel in nestgat 12 van plaat 5, het tweede in gat 4 van plaat 9. Vredig naast de oeverzwaluwen. Slechts een paar keer werd een in het nestgat vliegende oeverzwaluw door een ijsvogel (iisfûgel) tot aan de deur gevolgd. Volgens inschatting meer uit nieuwsgierigheid dan uit vijandigheid.
Na twee jaren van niks nu dus weer 35 bezette nestgaten van de oeverzwaluw (ierdswel). Wat een prachtige drukte voor de wand. Pas op 8 juni werd er druk gegraven; in 26 gaten.
Door deze late aanvangsdatum zijn de meesten niet verder dan hooguit twee legsels gekomen.
Om eventuele predators te kunnen betrappen – want waarom bleven de oeverzwaluwen weg – werd dit jaar een wildcamera geplaatst. Op een paal boven water. Ook vogels ontkomen niet aan bewakingscamera’s, maar predators zijn op de foto’s niet te zien. De wildcamera heeft vele honderden foto’s genomen en knipt bij elke beweging, ook bij bewegend riet, honderden.

Een loopje. Een loopje door het Heempark doet de zinnen even verzetten. Ondanks dat hoor je zeggen dat er niet veel rondlopen. ‘Ja, mensen met een hond’. Nou ja, behalve tijdens de werkzaamheden op de natuurwerkdagen dan. Wel mooi voor een natuurgebied trouwens, dat het er rustig is. Maar al zie je tussen de bladeren en rietstengels dan niet veel vogels, ze zijn er wel degelijk. In het voorjaar zijn ze volop te horen en elke soort zingt zijn eigen onmiskenbaar liedje. Leer hun geluid en u ziet meer.
Het afgelopen jaar telde het Heempark Heech het hoogste aantal soorten broedvogels sinds het gereed komen in 1999: maar liefst 50 soorten! Dat veel van deze vogels in de rietkragen of in het struweel langs de paden broeden en schuilen zou genoeg moeten zijn honden hier het hele jaar aangelijnd te houden. Een verplichting in het Heempark. Toch is dit lang niet altijd het geval.
Om meer over vogels, hun biotoop en hun geluiden te weten te komen gaat er op sovon.nl, vogelgeluid.nl of vogelbescherming.nl een wereld voor u open.

Broedresultaten Heempark 2017. Roerdomp: 1, grauwe gans: 5, nijlgans: 1, bergeend: 3, krakeend: 2, wilde eend: 17, soepeend: 5, kuifeend: 2, sperwer: 1, buizerd: 1, waterhoen: 7, meerkoet: 5, scholekster: 1, holenduif: 2, houtduif: 14, turkse tortel: 4, koekoek: 1, ransuil: 1, ijsvogel: 1, grote bonte specht: 1, oeverzwaluw: 35, witte kwikstaart: 1, winterkoning: 18, heggenmus: 2, roodborst: 1, zwarte roodstaart: 1, merel: 14, zanglijster: 5, rietzanger: 6, bosrietzanger: 3, spotvogel: 5, braamsluiper: 5, grasmus: 2, tuinfluiter: 8, zwartkop: 17, tjiftjaf: 20, fitis: 13, staartmees: 1, pimpelmees: 6, koolmees: 16, boomkruiper: 1, gaai: 3, ekster: 5, kauw: 2, zwarte kraai: 3, spreeuw: 2, huismus: 4, ringmus; 1, vink: 5, groenling: 2.

WWW. Op www.heemparkheeg.nl zijn de totalen broedgevallen vanaf 2002 te bekijken. Ook is hierop een lange plantenlijst te vinden. En met een moderne telefoon kunt u op pad langs de QR codes die aan de bomen zijn vastgemaakt. Informatie hierover, over de bijenstal, de boomgaard, rondleiding en andere wetenswaardigheden is op de website te vinden. Het kan niet op. Naast een bezoek aan het Heempark is dus ook een digitaal bezoek de moeite waard om te bezoeken.

H.A.

 

 

 

Broedresultaten Heempark 2015: 3 legsels ijsvogel

22 december 2015

Het was in 2008 een sensatie: er zat een paartje ijsvogels bij de oeverzwaluwwand! Tijdens het volstoppen met zand van de nestgaten – oeverzwaluwen willen zelf een nieuwe nestgang graven – hielden ze ook ons in de gaten. Het paartje groef en prikte met hun snavel in bijna alle gaten en koos tenslotte een gat […]

Lees het volledige artikel →

Natuerlik Nijs

7 oktober 2013

BMP inventarisatie van Heempark Heech 2013. In het voorjaar is er in het Heempark verwachtingsvol een huiszwaluwtil geplaatst en daar hebben, ondanks gebruik van lokgeluid en het nat houden van aangevoerde klei, geen zwaluwen gebroed. Helaas. Maar, in eenzelfde soort til in gelijke situatie in Surhuisterveen zaten eind mei 5 paartjes, dus wie weet volgend […]

Lees het volledige artikel →

Natuerlik, Nijs

7 november 2012

Nieuwe oeverzwaluwwand. In de natte verbindingzone tussen de Hegemer Mar en de Idzegeaster Poel en dichtbij het gemaal aan De Burd is een oeverzwaluwwand gerealiseerd. Een mooie samenwerking tussen Staatsbosbeheer en Fûgelwacht De Gaastmar.

Lees het volledige artikel →

Natuerlik, Nijs

4 september 2012

Biotoop verkwanseld. Als iemand in een groene tuin een vogelhuisje ophangt duurt het vaak maar even of er zit al een nieuwsgierige koolmees in te loeren. Een nieuwe

Lees het volledige artikel →

Natuerlik, Nijs

3 juli 2012

Allernijs. Bercheinen (bergeenden) briede elk jier yn keunstnêsten op it fûgeleilân en meastentiids  binne der trije beset. Op 3 juni wie der in pearke mei 13 jongen te sjen. De koekoek (koekoek) in het Heempark riep van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat en er waren mensen die zich hieraan vreemd genoeg begonnen te […]

Lees het volledige artikel →

Natuerlik Nijs

6 juni 2012

Allernijs. En dan hoor je weer eens een minister zeggen dat ze wel dan 90 uur per week werken. Voor iemand die in de bouw werkt is het niet ongewoon om op 5 uur op te staan en voor zessen van huis te gaan. Hij begint om 7 uur, heeft totaal 1 uur pauze, rijdt […]

Lees het volledige artikel →

Natuerlik, Nijs

3 mei 2012

Allernijs. Bij het schoonmaken van de kunstnesten van de bergeenden (bercheinen) op het vogeleiland, lag in een van de nesten het kadaver van een zwarte kraai (krie) bovenop de lege doppen van de uitgekomen eieren. Wie of wat of hoe stond er niet bij. * Neffens ûndersyk binne de piken fan de earste leg it […]

Lees het volledige artikel →

Natuerlik Nijs

19 april 2012

Allernijs. Elk jaar broedt er een scholeksterpaar (strânljippearke) bovenop de zwaluwwand in het Heempark. Op de vroege ochtend van 24/2 liet hij horen dat hij weer gearriveerd was. * It falt geef Frysk pratende Friezen fuort en mei kromme teannen op at ien it oer ‘litte dwaan’ hat, mar it falt net geef Frysk pratende […]

Lees het volledige artikel →