pear strjitnammen yn Heech ferbettere yn 2010
De gemeente Wymbritseradiel hat yn it lêst fan syn bestean, nammentlik op 23 novimber 2010, noch in pear strjitnammen yn Heech wizige, sis mar taalkundich ferbettere. Yn de kranten, ûnder oaren De Sylboade, haw ik der nea wat oer lêzen en dêrom skriuw ik der no mar even in stikje oer.
Op 8 septimber 1967 binne yn Wymbritseradiel de earste offisjele strjitnammen fêststeld. By dy riedssitting wie ik oanwêzich; ik hie it gefoel dat dit in histoaryske jûn wurde soe en dat is it wurden ek. Yn Heech krigen alle tritich strjitten in namme.
De stjitnamme-amtner fan doe hie it Frysk net hielendal yn ’e macht en de riedsleden al likemin. Sa koe ’t barre dat der ûngemurken in pear flaters ynslûpt binne.
Oan it ein fan in wurdlid (lettergreep) mei der yn ’t Frysk gjin streepke op de u stean; yn in sletten wurdlid moat dat wol. Foarbyld: hús-huzen, tún-tunen, rút-ruten.
Yn it listke strjitnammen 1967 steane de folgjende taalkundich ferkeard skreaune nammen. Dêrefter folget de yn 2010 ferbettere skriuwwize:
- Osingahúzen is no Osingahuzen
- Lytshúzen is no Lytshuzen
- Súderhaven is no Suderhaven
Nije strjitnammebuordsjes hoege der net te kommen, want op dy buordsjes steane haadletters en haadletters krije offisjeel gjin streepkes of dakjes. De nije nammen hoege allinne mar yn ’e Gemeentlike Basisadministraasje (GBA) en it BAG oanpast te wurden. Dêr binne sels net iens kosten oan ferbûn. Wa’t de streepkes dochs moai fynt, no dy brûkt se mar. Hy/sy wit no dat it neffens goed gebrûk sa net heart.
Tagelyk mei boppesteande nammen hat men noch in fersin goed makke. By Bûterhoek is yn 1967 de lêste letter, de e, weilitten of weirekke. It sil wol ûnkunde west hawwe. Dy e efteroan in wurd is typysk Frysk. In pear foarbylden: krante (krant), koeke (koek), tûke (tak), flagge (vlag), swipe (zweep), tonge (tong).
Dy e op it ein fan in wurd hat it hjoed-de-dei dreech. Yn tal fan wurden is er al (hast) weiwurden, bygelyks yn alve (elf), pipe (pijp), harpe (harp), fokse (vos). It is goed dat dy e yn Bûterhoeke wer op it buordsje komt te stean. Alhiel terjochte is dat, want yn ’e sprektaal wurdt de e efter Bûterhoeke noch folop brûkt.
- Bûterhoek is no Bûterhoeke
Yn offisjele stikken fan ’e oerheid, it kadaster, de belestingen, ensfh wurde altyd de offisjeel fêststelde nammen brûkt. Ek yn it telefoanboek is dat it gefal. Altyd mar wer Bûterhoek op ’e brieven: men soe der mâl fan wurde. No is dat foarby. Yn it nijste telefoanboek is de skriuwwize al oanpast, ûntduts ik.
Is it wichtich dizze wizigingen? Ik wit it net, mar it is fansels wol sa dat dy fjouwer oanpaste nammen no foar altyd goed skreaun wurde. Fêst langer as dy 44 jier dat de stavering fan dy nammen net doogde. En fierder? Ja, it is mar krekt hoe’t jo tsjin (jo) taal oansjogge.
Op 21 maaie 1996 is op fersyk fan de bewenners fan ’e Weisleatstrjitte harren strjitnamme ek feroare. Yn 1967 by de earste nammejouwing hie men der Weinsleatstrjitte fan makke. Dy namme joech de nedige betizing. (Mear hjiroer: De Sylboade, febrewaris 1995 en jannewaris 1997)
Heech, febrewaris 2012 Willem O. Santema