Op vrijdag 5 juli was het zover, de reis naar Belarus kan beginnen. ’s Morgensvroeg zijn er al 4 leden van onze groep naar Belarus vertrokken in een bestelbusje met daarin veel (gekregen) materiaal en gereedschap. De rest van de groep stapt in Heerenveen om 16.00 uur in de trein naar Utrecht en stapt daar over in de slaaptrein naar Minsk. Op zaterdagavond om 23.15 uur komen we aan in Minsk. We stappen in de schoolbus en rijden nog 3 uren door het donker naar Cholopenischi. De bus kan niet harder dan 60 km/u. Het laatste stuk over zandpaden en hobbelige wegen. Om 03.00 uur komen we aan bij de school van het dorp Cholopenischi. Dit zal de komende 2 weken ons onderkomen zijn.
De nieuwe en oude kerk
De volgende ochtend staat om 9.30 uur het ontbijt klaar. We gaan de rest van die dag het dorp verkennen en bekijken we alvast het werk wat we de komende 2 weken gaan doen. Tijdens onze rondleiding door het dorp bekijken we de oude melkfabriek, de huisjes, de nieuwe en de oude kerk, een ruïne die in de WO2 gebombardeerd is maar nooit helemaal verloren is gegaan. Na de bezichtiging van de kerk en ruïne komt er een priester van de Russisch Orthodoxe kerk naar ons toe en wil met ons een discussie aangaan over christenen en moslims. Hij wijst de vrouwen erop dat we voor kerkbezoek niet goed gekleed gaan in korte broek en T-shirt en dat alcohol en drugs uit den boze zijn. Dat hij zelf naar drank ruikt is hij even vergeten, denken wij.
Het cultuurverschil word direct duidelijk, we zijn terecht gekomen in een heel andere wereld en we ondergaan de eerste indrukken en bevindingen. De eerste indruk is vooral dat we terug gegaan zijn in de tijd, het doet ouderwets aan.
Maar we zijn hier natuurlijk vooral om te werken.
Ons doel is om de gang van de school op te knappen, nieuw hout daarin te leggen en daar overheen nieuw zeil.
We willen ook een nieuwe wand om de garderobe heen bouwen
We gaan een huisje opknappen van één van de bewoners van het dorp.
En naast het werken gaan we ook nog twee spelmiddagen voor kinderen organiseren.
’s Avonds vermaken we ons met volleybal en zo in de loop van de week werd de Belarusjeugd steeds nieuwsgieriger. Ze kwamen kijken en wilden ook wel meedoen. We hebben zelfs een wedstrijd Belarus-Nederland gespeeld. Zonder elkaar te verstaan hebben we veel plezier gehad met elkaar. Ook werd er ’s avonds veel gewandeld door het dorp, naar het weeshuis, de brandweerkazerne, de melkfabriek en het kerkhof, waar de rijke mensen een lux graf hebben met een steen met foto en opschrift en de arme mensen alleen
Hout wordt met paard en wagen gebracht
maar een simpel kruis op hen graf hebben. We hebben de plaatselijke markt bezocht en onze boodschappen gedaan in de winkeltjes, een particuliere winkel maar ook in de staatswinkel. Sommige dingen die we kochten waren vervolgens dan uitverkocht en konden we ook niet weer krijgen.
Ook hebben we de moestuin en het stookhok van de school bekeken. Van het stookhok schrokken we erg, zo oud en ouderwets en ook vuil en niet onderhouden. We zijn ook nog in het schoolmuseum geweest waar van alles bewaard wordt over de school en de geschiedenis van Belarus. Er werd ook duidelijk hoe Belarus heeft geleden onder de WO2. Er waren hele aangrijpende foto’s bewaard gebleven, ook van kinderen in oorlogssituaties. Dit heeft veel indruk op ons gemaakt. In de loop van deze twee weken werd ook steeds duidelijker hoe het leven daar in elkaar steekt. De invloed van de ramp in Tsjernobyl speelt vanzelfsprekend nog altijd een rol.
Belarus is een republiek maar de staat heeft er nog altijd veel invloed. Er zijn veel staatsboerderijen en heel veel grond is ook van de staat, ook de grond waar de huisjes van dorpsbewoners op staan. De mensen leven dicht bij de natuur, nemen genoegen met een beetje. Vooral de vrouwen lijken hard te werken. De mannen hangen maar rond en er is veel drankmisbruik. De school waar we aan het
Aan het werk in de school
werk zijn is ook van de staat en dit gaf ook wel wat wroeging bij sommige mensen van onze groep. Maar we doen het vooral voor de mensen van het dorp en dit geeft weer moed. Ook het werken in het huisje wordt met plezier en warmte gedaan. Er woont een gezin met drie kinderen. De vader heeft zijn schouder gebroken gehad en kan niet veel doen. De moeder en dochter helpen zelf ook mee. Ze lijken daarvan te genieten en worden er ook actiever door. In de school wordt het oude materiaal allemaal weer opnieuw gebruikt, niets gaat weg. De kinderen en het schoolpersoneel zijn op de 2e etage aan het verven en leggen het oude zeil daar op de vloer. Oude lijmemmers willen ze graag houden en ze halen de oude handdoeken die wij gebruiken ’s avonds ook op. Ze kunnen alles weer gebruiken.
We hadden een leuke groep. Hele verschillende mensen, jong en oud en niemand kende elkaar goed. Maar we waren allemaal bereid om het project met elkaar goed te volbrengen. Dit gaf veel saamhorigheid. Ook al hadden we zo nu en dan geen water of stroom, we vonden er wel weer wat op. We hebben 10 dagen hard gewerkt om het project af te krijgen, zowel in de school als in het huisje en dat is geslaagd !!
Voordat we weer op weg gingen naar Friesland, zijn we nog even bij ‘t huisje aan geweest om het eindresultaat te bekijken en afscheid te nemen van het gezin. In de kamer zat een nieuw plafond en was alles betimmerd en geïsoleerd. Er zat behang op de muren en er hangt een nieuwe lamp. Het gezin was erg blij en dankbaar. We kregen er allemaal een warm gevoel van. We stappen allemaal weer in de bus
Nieuw plafond en wanden zijn in het huisje gekomen
en rijden dan naar Minsk, waar naast de snelweg gewoon allemaal fruitverkopers staan en mensen tegen de verkeersstroom in fietsen. Het is allemaal zo anders dan bij ons. In Minsk worden we geconfronteerd met het grote contrast tussen platteland en stad, tussen arm en rijk.
Het was een bijzondere reis. Een indrukwekkende, onvergetelijke ervaring. Hartelijk dank aan alle mensen die zich hebben ingezet om dit mogelijk te maken. Dank aan alle sponsors en gulle gevers. Zonder jullie was dit project niet realiseerbaar geworden.
Hartelijk dank !!
De deelnemers: Andre Brandsma (Blauwhuis), Margreet Ykema (Oudega), Durk Ketelaar (Blauwhuis), Idsert Osinga (Oudega), Chantal Valkema (Oudega), Anja Overwijk (Westhem), Jeltje Ferbeek (Oudega), Hetty Sinnema (Leeuwarden), Jelle Eppenga (Oudega), Tiny Altena (Westhem), Jaring Rijpma (Greonterp), Christiaan Hettinga (Tjerkwerd) Klaas Johannes Blacquière (Heerenveen), Bauke Hobma (Blauwhuis), Sietze Blacquière (Heerenveen),
Roy Eppenga (Oudega) en Vronie v.d. Pol (Heeg)